Większość towarów i usług, z jakimi mamy do czynienia obciążona jest podatkiem VAT, co więcej niektórzy przedsiębiorcy zobowiązani są go regularnie opłacać. Jednak wciąż jest to jedno z tych zagadnień podatkowych, o którym nie umiemy powiedzieć zbyt dużo. Wiemy za to tyle, że im jest on wyższy, tym więcej zapłacimy za dany produkt lub usługę. Co jeszcze warto o nim wiedzieć?
Zagadnienie podatków nie jest nam obce, gdyż co chwilę o jakimś słyszymy lub jakiś musimy opłacić. Jednak VAT jest jednym z tych złożonych podatków, którego istotę ciężko zrozumieć przeciętnemu konsumentowi. Dobrze jednak mieć świadomość, z czego on wynika, jakie ma stawki i co oznacza dla konsumenta, a co dla przedsiębiorcy. Nasze biuro rachunkowe często spotyka się z prośbą o pomoc w wyjaśnieniu zagadnienia oraz prowadzeniu ewidencji dla potrzeb podatku VAT. Warto skorzystać z wiedzy specjalistów.
Jest to podatek od towarów i usług, który w Polsce uznawany jest od lat dziewięćdziesiątych. Dla przeciętnego konsumenta oznacza on głównie to, że zawarty jest w cenie, jaką płacimy i narzuca nam ostateczną kwotę, za jaką kupujemy produkt. Im jest wyższy w danej kategorii, tym więcej zapłacimy. Podstawowa stawka na większość artykułów i usług wynosi 23%, ale są pewne wyjątki:
Przedsiębiorcy i czynni podatnicy VAT muszą się rozliczać z tego podatku i sporządzać ewidencję zakupów i sprzedaży, tzw. Jednolity Plik Kontrolny. Składa się on z kilku mniejszych plików zawierających między innymi dane z ksiąg rachunkowych, wyciągów bankowych, magazynu, czy właśnie ewidencji i faktur VAT. Muszą oni odprowadzić podatek za sprzedany towar lub zrealizowaną usługę do 25 dnia miesiąca, lub kwartalnie. W niektórych przypadkach przedsiębiorcy są zwolnieni z konieczności rozliczania się z podatku VAT. Dotyczy to sytuacji, gdy dochody za poprzedni rok danego przedsiębiorstwa nie przekroczyły
200 000 zł. Zwalnia je to z obowiązku prowadzenia szczegółowej ewidencji VAT , ale zobowiązani są prowadzić uproszczoną ewidencję, zawierającą przychody podlegające opodatkowaniu w systemie narastającym. Istnieją branże, których zwolnienie z tytułu nie przekroczenia obrotów nie dotyczy – niezależnie od wielkości tych obrotów: np. branża jubilerska, prawnicza czy doradcza.
W 2019 roku wprowadzono szereg zmian, które miały uchronić przed oszustwami podatkowymi związanymi z nadużyciami podczas zwolnień i płacenia podatku VAT. Wprowadzono między innymi specjalny wykaz, listę przedsiębiorstw, którzy są czynnymi płatnikami podatku (biała lista). Dowiemy się z niej, czy numer konta, na który mamy wpłacić należność, na pewno należy do danej firmy i jest zgłoszony w urzędzie skarbowym. Transakcje przekraczające 15 000 zł należy regulować przelewem na zgłoszony rachunek. Fiskus karze podatników za wpłaty na rachunki inne niż podane w wykazie jeżeli faktu tego nie zgłosimy na odpowiednim druku. Wpis na listę zawiera dane informacyjne: nazwę firmy, adres siedziby, numeru NIP, KRS, REGON, status i numer rachunku bankowego. Kolejnym narzędziem chroniącym przed nieprawidłowościami jest tzw. split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności. Dokonując przelewu z naszego konta, płatność wpływa na dwa osobne rachunki bankowe: wartość netto na rachunek bankowy, a wartość VAT na specjalny rachunek VAT sprzedawcy, który został przez banki założony do każdego rachunku firmowego. Faktury opiewające na kwoty powyżej 15 000 zł i dotyczące towarów i usług umieszczonych w załączniku nr 15 do ustawy mogą być wpłacane tylko w ten sposób. W poprzednich okresach z rachunku VAT można było regulować jedynie podatek płacony kontrahentom oraz do urzędu skarbowego. W wielu przypadkach powodowało to pogorszenie się płynności finansowej przedsiębiorców ze względu na zablokowanie pieniędzy na tym koncie. Aktualnie z konta tego można regulować również inne należne podatki, a także zobowiązania wobec ZUS. Zmiana ta powoduje odblokowanie środków zgromadzonych na koncie VAT i znaczne upłynnienie zgromadzonych na nim środków.
Czy wiesz czym są wyłączenia ze zwolnień VAT? Przeczytaj o tym na naszym blogu
Wróć do bloga